Bellekler
BELLEK
BELLEĞİN YAPISI VE ÇALIŞMASI
Bilgisayarda adresleme tekniği açısından ROM hafızalar, RAM alanının içerisinde bulunmaktadır. RAM hafıza haritasının bazı bölgelerine bir ve ya birkaç tane ROM'a denk gelecek şekilde yerleştirilmiştir. ROM hafızadaki bilgiler sabit kaldığı için bilgisayara güç verildiğinde sistem direkt olarak ROM'daki belirli bir adrese konumlanır. Bilgisayar bu adresten itibaren program ve veri kodlarını okumaya başlayarak çalışmasını yürütür.
BELLEK ÇEŞİTLERİ
Günlük kullanımda, RAM, hafıza ve bellek kelimeleri çoğunlukla aynı kavramı ifade etmekte kullanılır. Hangi kavramı kullandığınız çok önemli olmayabilir ancak doğru sınıflandırmayı bilmemiz önemlidir.
Öncelikle temel kavramların aslında neyi ifade ettiği bilinmelidir. Hafıza veya bellek kelimeleri daha üst düzey ifadelerdir.
Bilgisayarın ana hafızası olan RAM'in bir hafıza türü olduğu unutulmamalıdır. RAM'in anı sıra bilgisayar bünyesinde daha birçok hafıza birimi vardır. CMOS, ROM, EPROM, flash gibi kavramların hepsi birer hafıza türüdür.
- ROM / Geçici olarak bilgileri saklar / Random Acces Memory
- CMOS / Geçici olarak bilgileri saklar / Complementary Metal Oxide Semiconductor
- ROM / Kalıcı olarak bilgileri saklar / Read Only Memory
- PROM / Kalıcı olarak bilgileri saklar / Programmable ROM
- EPROM / Kalıcı olarak bilgileri saklar / Erasable Programmable ROM
- EEPROM / Kalıcı olarak bilgileri saklar / Electronically Erasable Programmable ROM
- Flash / Kalıcı olarak bilgileri saklar
RAM(Random Access Memory-Rasgele EriŞimli Bellek )
RAM, elektrik kesildiğinde içerisindeki veriler kaybolduğundan işlemcinin işleyeceği verilerin tutulduğu geçici bir depolama alanıdır. Bilgisayar üzerinde işlem yaparken en önemli noktalardan biri yeterli ve kaliteli RAM’lere sahip olunmasıdır. Aksi hâlde yeterli RAM alanı mevcut değil ise düşük performansın yanında birçok yazılımı çalıştıramama gibi problemler de çıkabilir.
RAM ölçüm birimleri
RAM yongaları
Üretim teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak RAM çipleri veya yongaları, zamanla değişmiştir. Günümüzde üretilen yongalar ise bacakları altta olacak Ģekilde CSP yapıdadır. Dikkat ederseniz yonganın çevresinde bağlantı bacakları bulunmamaktadır. Görsel olarak bellek yongaları, genelde küçük yeşil bir PCB yüzeyin dizilmiş ufak siyah modüller hâlindedir
SIMM RAM paketi
SIMM (single inline memory modüle -tek sıralı hafıza modülü), artan RAM ihtiyacına karşın PCB üzerine RAM yonğalarının yerleştirildiği ilk çözümdür.
Statik RAM
Statik RAM’ler ise daha yüksek hıza karşın daha yüksek maliyetlidir ve daha büyük mimari bir yapı kullanır. Bu sebeple genellikle küçük boyutlu olarak ön bellek amacıyla kullanılır. Daha çok devreye entegre durumdadır ve yenisi ile değiştirilmesi zordur
DRAM (dynamic random access memory – dinamik RAM):
şu anda en popüler bellek türü olan dinamik RAM, düşük maliyet, küçük mimari yapı ve makul derecede hız sunması sayesinde genellikle sistem hafızası olarak kullanılır
DIMM RAM paketi
(dual inline memory modüle - çift yönlü hafıza modülü) SDRAM’ler başlangıcını DIMM modülleri olarak yapmıştır. Günümüzde hâlen kullanılan en popüler RAM paketidir. DIMM modüllerinin buffering ve ECC gibi bazı ilave fonksiyonları gerçekleyebilmesi için ekstra pinleri vardır
DDR
Double data rate (iki kat veri transfer) DDR, double data rate, yani iki kat veri transfer oranı sağlar. Yani aynı saat sinyalinde iki kat veri gönderebilmektedir
ROM (read only memory-salt okunabilir bellek)
ROM, sadece okunabilir bellekler için kullanılan genel bir ifadedir. ilk üretilen ROM sadece okunabilir özelliktedir. Daha sonra üretilen ROM çeşitleri üzerinde elektriksel yöntemlerle değişiklik yapılabilmektedir. Bu tipteki hafıza birimleri elektrik kesildiğinde dahi bilgilerin saklanması gerektiği durumlarda kullanılmaktadır. Genel olarak dört gruba ayrılır
MPROM (masceble programmable read only memory-maske programlı ROM)
Özel bir program veya veriyi maskelemek amacıyla kullanılan üretici tarafından programlanan ROM çeşididir
PROM (programmable read only memory- programlanabilir ROM)
Kullanıcı tarafından ROM programlayıcı adı verilen özel bir devre ile sadece bir defa programlanabilen ROM türüdür
EPROM (erasable programmable read only memory- silinebilir programlanabilir ROM )
Morötesi ışık ile silinebilen, içerisindeki bilgiyi yıllarca koruyabilen ROM çeşididir. Morötesi ışık koruyucu gövde üzerindeki quartz ile kapatılmış küçük bir pencereden verilir
EEPROM/FLASH ROM (erasable programmable read only memory- silinebilir programlanabilir ROM
Devrede iken elektriksel yolla bir kısmı ya da tamamı değiştirilebilen, silinebilen ve yeniden veri yüklenebilen bir ROM türüdür
Bellek Seçimi
Genelde daha fazla performans için daha fazla RAM gerekmektedir. Özellikle birden fazla program açıkken genel sistem yavaşlığı ve aşırı sabit disk kullanımı veya “disk thrashing”dir.
Ram yetersiz olduğunda sabit diske daha çok başvurulduğundan sabit disk daha çok çalışıp ses üretir, buna disk trashing denir
“Anakartın RAM türü ve kapasitesine göre desteklediği RAM hızları neler, önerilen marka ve modeller (QVL) listesi var mı, kaç adet RAM modülü takılabiliyor ve kaçı boş durumda; RAM boyutu önerilen düzeyde mi ve PageFile kullanımı uygulamalar açık ve kapalı olması durumunda nasıl değişiyor?” gibi soruların cevapları bize uygun RAM seçimi için yol gösterecektir
Bellek Montajı
Bilgisayarda bulunan chipler düşük voltajla çalıştığı için insan vücudundaki statik elektrikten zarar görme ihtimali vardır. Bunun için elektrostatik deşarj yapılmalıdır. RAM’lar yuvalarına yerleştirilip bastırılınca yandaki kilitler çentiklere denk gelerek çıkmasını engelleyecektir. Masaüstü bilgisayarda ram modülleri dik olarak yerleştirilirken dizüstü bilgisayarlarda yatay olarak yerleştirilir.
KAYNAKÇA:
MEGEP
eetechnic.blogspot.com
RAM, elektrik kesildiğinde içerisindeki veriler kaybolduğundan işlemcinin işleyeceği verilerin tutulduğu geçici bir depolama alanıdır. Bilgisayar üzerinde işlem yaparken en önemli noktalardan biri yeterli ve kaliteli RAM’lere sahip olunmasıdır. Aksi hâlde yeterli RAM alanı mevcut değil ise düşük performansın yanında birçok yazılımı çalıştıramama gibi problemler de çıkabilir.
RAM ölçüm birimleri
RAM yongaları
Üretim teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak RAM çipleri veya yongaları, zamanla değişmiştir. Günümüzde üretilen yongalar ise bacakları altta olacak Ģekilde CSP yapıdadır. Dikkat ederseniz yonganın çevresinde bağlantı bacakları bulunmamaktadır. Görsel olarak bellek yongaları, genelde küçük yeşil bir PCB yüzeyin dizilmiş ufak siyah modüller hâlindedir
SIMM RAM paketi
SIMM (single inline memory modüle -tek sıralı hafıza modülü), artan RAM ihtiyacına karşın PCB üzerine RAM yonğalarının yerleştirildiği ilk çözümdür.
Statik RAM
Statik RAM’ler ise daha yüksek hıza karşın daha yüksek maliyetlidir ve daha büyük mimari bir yapı kullanır. Bu sebeple genellikle küçük boyutlu olarak ön bellek amacıyla kullanılır. Daha çok devreye entegre durumdadır ve yenisi ile değiştirilmesi zordur
DRAM (dynamic random access memory – dinamik RAM):
şu anda en popüler bellek türü olan dinamik RAM, düşük maliyet, küçük mimari yapı ve makul derecede hız sunması sayesinde genellikle sistem hafızası olarak kullanılır
DIMM RAM paketi
(dual inline memory modüle - çift yönlü hafıza modülü) SDRAM’ler başlangıcını DIMM modülleri olarak yapmıştır. Günümüzde hâlen kullanılan en popüler RAM paketidir. DIMM modüllerinin buffering ve ECC gibi bazı ilave fonksiyonları gerçekleyebilmesi için ekstra pinleri vardır
DDR
Double data rate (iki kat veri transfer) DDR, double data rate, yani iki kat veri transfer oranı sağlar. Yani aynı saat sinyalinde iki kat veri gönderebilmektedir
ROM (read only memory-salt okunabilir bellek)
ROM, sadece okunabilir bellekler için kullanılan genel bir ifadedir. ilk üretilen ROM sadece okunabilir özelliktedir. Daha sonra üretilen ROM çeşitleri üzerinde elektriksel yöntemlerle değişiklik yapılabilmektedir. Bu tipteki hafıza birimleri elektrik kesildiğinde dahi bilgilerin saklanması gerektiği durumlarda kullanılmaktadır. Genel olarak dört gruba ayrılır
MPROM (masceble programmable read only memory-maske programlı ROM)
Özel bir program veya veriyi maskelemek amacıyla kullanılan üretici tarafından programlanan ROM çeşididir
PROM (programmable read only memory- programlanabilir ROM)
Kullanıcı tarafından ROM programlayıcı adı verilen özel bir devre ile sadece bir defa programlanabilen ROM türüdür
EPROM (erasable programmable read only memory- silinebilir programlanabilir ROM )
Morötesi ışık ile silinebilen, içerisindeki bilgiyi yıllarca koruyabilen ROM çeşididir. Morötesi ışık koruyucu gövde üzerindeki quartz ile kapatılmış küçük bir pencereden verilir
EEPROM/FLASH ROM (erasable programmable read only memory- silinebilir programlanabilir ROM
Devrede iken elektriksel yolla bir kısmı ya da tamamı değiştirilebilen, silinebilen ve yeniden veri yüklenebilen bir ROM türüdür
Bellek Seçimi
Genelde daha fazla performans için daha fazla RAM gerekmektedir. Özellikle birden fazla program açıkken genel sistem yavaşlığı ve aşırı sabit disk kullanımı veya “disk thrashing”dir.
Ram yetersiz olduğunda sabit diske daha çok başvurulduğundan sabit disk daha çok çalışıp ses üretir, buna disk trashing denir
“Anakartın RAM türü ve kapasitesine göre desteklediği RAM hızları neler, önerilen marka ve modeller (QVL) listesi var mı, kaç adet RAM modülü takılabiliyor ve kaçı boş durumda; RAM boyutu önerilen düzeyde mi ve PageFile kullanımı uygulamalar açık ve kapalı olması durumunda nasıl değişiyor?” gibi soruların cevapları bize uygun RAM seçimi için yol gösterecektir
Bellek Montajı
Bilgisayarda bulunan chipler düşük voltajla çalıştığı için insan vücudundaki statik elektrikten zarar görme ihtimali vardır. Bunun için elektrostatik deşarj yapılmalıdır. RAM’lar yuvalarına yerleştirilip bastırılınca yandaki kilitler çentiklere denk gelerek çıkmasını engelleyecektir. Masaüstü bilgisayarda ram modülleri dik olarak yerleştirilirken dizüstü bilgisayarlarda yatay olarak yerleştirilir.
KAYNAKÇA:
MEGEP
eetechnic.blogspot.com
Yorumlar
Yorum Gönder