Disk sürücüleri

Disk sürücüler

Günümüzde yazılımların dağıtımı, bilgi arşivleme ve sistem yedekleme de bilgilerin kalıcı olarak saklandığı ortamlara



 Sabit Diskler

Bilgisayar temel bileşenlerinden içerisinde sadece sabit disk yapısal olarak diğerlerinden farklılık gösterir. Sabit diskler, günümüz teknolojisinde, büyük boyutlardaki verilerimizi uzun vadeli saklamak için kullandığımız bileşenlerdir. Bu yüzden bilgisayarın en önemli parçalarındandır.




sabit diskler ile ilgili görsel sonucu











Sabit Disklerin Yapısı ve ÇalışmasıPlakalar dakikada 3.500 ile 15.000 devirle dönerler ve devir hızı RPM olarak ifade edilir.

Manyetik pılaklar


Esnek olmayan ve metal ya da plastikten imal edilen parçalardır ve üzeri demir-oksit veya diğer manyetize edilebilir bir madde ile ince bir katman hâlinde kaplanmıştır.

Sabit Diskin Yapısı ve Çalışması

Hareket motoru

Manyetik diskleri okuma/yazma kafalarının tüm yüzeyleri okuyabileceği Şekilde çok yüksek hızlarda (dakikada 7200 tur gibi) döndürme görevini yerine getirir.


Kümeler 


Disk üzerinde varsayılan, işletim sisteminin disk yönetimi ile alakalı bir büyüklük olup dosya ve dizinlerin yerleştirildiği en küçük disk alanına denir.


Okuma yazma kafaları 

Her disk plakasının iki tarafındaki kollar üzerinde okuma yazma kafaları bulunur.



İz (track) ve sindirler (cylinders) 


Tüm plakaların üzerinde, verilerin kaydedilmesi amacıyla iç içe halkalar şeklinde tam bir tur atan,
yani daire şeklinde izler vardır. Bu izler, track olarak adlandırılır. Bir plaka üzerinde merkezden dışa doğru aynı uzaklıkta iç içe dairesel halkalardan binlerce track çizebilirsiniz. şekilde de gördüğünüz gibi bir sabit diskin içinde üst üste birkaç tane plaka vardır. Her plakada aynı çapa sahip trackları bir bütün olarak düşündüğünüzde bu track birleşimi bir silindire benzetilebilir. Dolayısıyla her sabit disk, plakalar tek başlarına düşünüldüğünde binlerce track’a, plakalar üst üste değerlendirildiğinde ise bir plakadaki track sayısı kadar silindire sahip olacaktır.

Okuma yazma kafaları hep birlikte hareket eder. Bir okuma yazma kafası 4. iz üzerinde ise diğerleri de aynı iz üzerindedir. Okuma yazma kafasının konumunu değiştirmeden okuma yazma yapabildiği tüm izler silindir yapıyı oluşturur. Eğer sabit disk tek bir disk tabakasından oluşsaydı silindir ve track aynı anlama gelecekti



İlgili resim

sektörler


Plaka üzerindeki 2 track arasında kalan bölge; bir silindir parçasıdır ve sektör olarak adlandırılır. Sektörler sabit disklerin atomudur yani bilgiyi depolarken bölümden daha küçük bir şeye bölünemez.

Soldaki şekilde; track, silindir ve sektör kavramları arasındaki ilişki daha net algılanabilir.



 Sabit Disk Çeşitleri

sabit disk çeşitleri ile ilgili görsel sonucu


Fiziksel olarak tüm HDD çeĢitleri birbirine benzemekle beraber güç ve veri kablo soketlerine göre ayrılır. Bu özelliklerini belirleyen faktör bilgisayara bağlandıkları arabirim açısından farklılık gösterir.

Sabit diskler günlük kullanımda en çok kapasiteleri ile anılıp diğer teknik özellikleri teferruat kabul edilir. Fiziksel büyüklük sınıflandırmasında ise günlük hayatta, 3.5” veya 2.5” yerine PC sabit diski veya notebook sabit diski şeklinde kullanılmaktadır.

 Sabit disklerin sınıflandırılmasında kullanılan diğer özellikler ise içindeki plakaların dönüş hızları, ön bellek miktarları ve sunduğu yeni teknolojileri sayabiliriz. ATA sürücülerinin temelde iki türü vardır. ilki paralel ATA yani PATA sürücüleri, diğeri de seri ATA, yani SATA’dır. PATA, SATA ve IDE kavramlarının sektörde yanlış bir şekilde tanımlanması söz konusudur. IDE ve SATA iki ayrı sınıflandırma olarak değerlendirilir; oysaki SATA’da, PATA’da IDE arabirimini kullanan disk teknolojileridir. Klasik ATA terimi, SATA’nın çıkmasıyla PATA olarak revize edilmiştir.


Veri Kabloları




pata sata veri kablosu ile ilgili görsel sonucu

 PATA (parallel advanced technology attachment - paralel ileri teknoloji eklentisi)

 Tek bir şerit kablo üzerine en fazla 2 tane sürücü tanımlanabilir. Tek kablo üzerinde yer alan 2 sürücüden birinin “master”, diğerinin ise “slave” olarak ayarlanması zorunluluğu vardır. Bunu bir nevi o kablo üzerinde I/O adresi gibi de düşünebilirsiniz. Kablo üzerinde 2 master veya 2 slave aygıt olursa kontrolcü bunlardan birini veya ikisini birden göremez. Master ve slave ayarları kablo üzerinden otomatik olarak veya sabit disk üzerinden jumper ile ayarlanır

pata kablosu ile ilgili görsel sonucu

SATA

 Veri kablosu maksimum 100 cm uzunluğunda olmalıdır. Kapladığı yer ve uzunluk olarak IDE kablosundan daha avantajlıdır. SATA3 teknolojisinin çıkmasıyla veri transferinde 600MB/s hıza ulaşılmıştı

sata kablosu ile ilgili görsel sonucu

 Sabit Disk Seçimi


Satın alacağınız sabit diske karar verirken öncelikle kullandığınız işletim sistemi kapasitesine dikkat etmelisiniz. Buna depolamak isteğiniz müzik, video, resim dosyaları ve grafik programları eklenince büyük ebatta bir arşiv ihtiyacı ortaya çıkacaktır.

 Sabit diskler için belirleyici olan diğer bir kıstas ise sabit diskin dönüş hızıdır.

 RPM (Revolutions Per Minute): Diskin bir dakikadaki tur sayısını ifade eder.

 RPM’nin yüksek oluşu veriye ulaşım açısından avantaj sağlar. Ancak “RPM” yükseldikçe tüketilen enerji miktarı ve fiyatı artar. Bu yüzden dizüstü bilgisayarlarda pil kullanım süresini kısalttığı için yüksek “RPM” tercih edilmemektedir.
 Ayrıca anakartın SATA, IDE veya SCSI veri kablolarından hangisini ya da hangilerini desteklediğine bakılarak sabit disk seçimi yapılabilir


 Sabit Disk Montajı

Montaj için kasayı açmak, sabit diski vidalarla kasaya tutturmak için yıldız bir tornavida yeterli olacaktır. SATA sabit disklerde olmamakla birlikte, IDE sabit disklerde master/slave ayarlarının yapılması gerekir. Bunun için sabit disk üzerindeki jumper ayarlarına dikkat edilmelidir.




jumper ayarı ile ilgili görsel sonucu



Optik Disk Sürücüleri


Verileri okuma ve yazmanın özel bir ışıksistemiyle gerçekleştirildiği optik depolama birimleridir. Bunları okuyan araçlara ise optik sürücüler denir. 

Üç temel optik disk türü vardır. Bunlar; CD (compact disk), DVD (digital versatile disk / dijital çok yönlü disk) ve BluRay (mavi lazer teknolojili disk)dır. 


CD-ROM ve CD-Writer sürücüler



cd uzerindeki parametreler ile ilgili görsel sonucu

Her ikisi de optik verilerin kayıt ortamıdır. CD-R bir kere yazılabilir ve üzeri kayıt yapılamaz ve silinemezken CD-RW tekrar tekrar üzerine kayıt yapılabilir. Günümüzde en çok kullanılan CD-R ler ve CD-RW’ler 700 MB kapasitesine sahiptir. Kalınlıkları 1.2 mm ve boyutları 8-12 cm’dir.



optik sürücü ile ilgili görsel sonucu

CD-ROM veya CD-writer’ın okuma yazma hızları performansını gösterir. Üzerindeki “x” çarpanıyla ifade edilir. “x” bu donanım birimi için 150 KB/s anlamındadır. Her CDwriter için üç adet hız değeri vardır bunlar; boş CD yazma hızı, tekrar yazma hızı ve okuma hızıdır. Yazma hızı, her zaman okuma hızına eşittir ya da ondan daha yavaştır.

 DVD-ROM ve DVD-Writer Sürücüleri


DVD’yi en iyi tanımlayan tek kelime kapasitedir. Veri kümeleri burada daha yakın ve daha küçük yapıya kavuşarak aynı büyüklüğe daha çok veri sığdırılmıştır. Tek katmanlı ve tek yüzlü DVD 4.7GB, çift katman çift yüz DVD diskler ise 17 GB veri depolayabilmektedir. CD’lerle fiziksel büyüklükleri aynı fakat kapasiteleri farklıdır.



Blu-Ray sürücüleri 

Blu-ray sürücüleri mavi lazer kullanarak diskler üzerinde daha hassas odaklama yapabilmektedir. Blu-ray’in de CD ve DVD’ye karşılık gelen türleri vardır. BD-ROM, dağıtımlar için sadece okunabilir biçimi, BD-R üzerine veri kaydedilebilir biçimi, BD-RE ise yeniden yazılabilir biçimi ifade eder.



Optik Okuyucu Montajı


 Tüm CD, DVD ve Blu-ray sürücüler bilgisayar için aynı şekil faktörüne sahiptir ve kasalardaki 5.25” standart yuvayı kullanır.
Montaj öncesinde kullanılacak yuvanın karşısına denk gelen kasanın ön panelindeki kapak çıkartılmalıdır.
Kasanın ön yüzeyinden içeri doğru kaydırılarak yuvaya yerleştirilir. Sabit disklerdeki gibi PATA bir optik sürücü kullanıyorsanız jumper ayarlamalarını montaj öncesinde yapmanız önemlidir.
Tüm optik sürücüler ATAPI standartlarını destekler ve kablo bağlantıları büyük ölçüde sabit disklerle aynıdır



Kart Okuyucular

Flash bellekler günümüzün hızlı, pratik ve yüksek kapasiteli taşınabilir hafıza türü uygulamalarındandır
Flash hafıza türü, elektrik gücü kesildiğinde bile sakladığı veriyi tutabilen ve elektronik olarak içeriği silinip yeniden programlanabilen bir bellek türüdür.
Flash hafızalar yaygın olarak USB bellek aygıtlarında ve birçok özelleşmiş aygıtın içinde yer alan hafıza kartlarında kullanılır. Flash kelimesi, günümüzde taĢınabilir USB bellekler ile eş anlamlı hâle gelmişi durumdadır.


Hafıza Kartı Çeşitleri


 Hafıza kartları birçok yönden flash bellekler ile aynıdır. Farklı olan değişik şekil ve bağlantı faktörleridir. Yaygın olarak PDA, fotoğraf makinesi veya cep telefonları gibi depolama birimine ihtiyaç duyan aygıtlarda kullanılır.
Bu tarz birçok aygıtın hem sabit hem de değiştirilebilir olmak üzere iki tip flash belleği vardır. Sabit hafızalar çıkartılamaz, temel fonksiyonelliği sağlamak için kullanılır ve genellikle çok düşük boyutlardadır.
Çıkarılabilir hafıza kartlar (CF, SmartMedia, MemoryStick, SD,) ile ilgili bir çok farklı standart söz konusudur. Ancak genel olarak her formatın kendisine uygun bir kart yuvası standardı bulunmaktadır.



hafıza  kartı  çeşitleri ile ilgili görsel sonucu







Compact flash, en eski, en karmaşık ve fiziksel olarak en büyük kart türüdür. Basitleştirilmiş PCMCIA veriyolu kullanır. CF1 ve CF2 olmak üzere 2 türü vardır.

SmartMedia CF’ye rakip olarak çıkmış ve birkaç yıl içinde dijital kameralarda popüler olmuştur. SD kartların çıkışı ile popülerliğini kaybetmiş ve yerini SD’ye bırakmıştır.

En yaygın kullanım alanına sahip olan kart türü olan SD kartlar, bir posta pulu büyüklüğündedir. 256 MB ile 32 GB arasında değişen kapasitelere sahiptir.

 SD ve SDIO (secure digital ınput/output) olmak üzere iki çeşittir. SD kartları sadece bilgi depolarken

SDIO bazı GPS gibi aygıtlara I/O desteği sunar.

 SD’ler şekil açısından mini SD ve mikro SD olmak üzere iki çeşidi vardır. Bazı aygıtlar 2 GB’dan büyük SD kartları desteklemez. Kullanılacak olan cihazın, SDHC desteği adı verilen 2 GB’dan büyük kartları destekleme özelliği olduğundan emin olunmalıdır.

 Piyasada satılan tüm SD kartlar performans olarak birbiriyle aynı değildir. Veri transfer yeteneklerini belirten SD kart sınıfları vardır.

 SDIO (secure digital ınput/output): SD kart formatının geliştirilmiş hâli olan SDIO, ek depolama kapasitesinin yanında özellik artırımları da sunmaktadır. Bir nevi genişleme birimi gibi davranan bu yapı ile SD kart yuvasını kullanarak bilgisayara yeni bir iĢlev katılabilir. Daha çok taşınabilir bilgisayarlarda kullanılan SDIO kartlar, özel yuvalara takılırken bu yuvalar standart SD kartları da desteklemektedir. Bu sayede bilgisayara GPS, FM radyo, parmak izi okuyucu gibi aygıtlar ilave edilebilir.


Kart Okuyucu Montajı 


Hangi flash belleği kullanırsak kullanalım, kartın içindeki bilgilere bilgisayardan ulaşmak için genellikle bir kart okuyucuya ihtiyaç vardır.

 Kart okuyucular masaüstü bilgisayarlarda genellikle USB genişleme aygıtı olarak bulunurken dizüstü bilgisayarlarda standart bileşen olarak yer alır.


kart okuyucu ile ilgili görsel sonucu



Çok sayıda kart formatını aynı anda destekleyen kart okuyucular vardır ve fiyatları da oldukça ucuzdur.
Bunun dışında fotoğraf makinesi gibi özel aygıtlar, USB arayüz kabloları ile cihaz üzerinden çıkarılmadan da bağlanabilir.
Daha önce de ifade edildiği gibi hangi flash kartını veya bağlantı türünü kullanırsak kullanalım bilgisayarda hepsi birer sürücü gibi görünür ve sabit disk gibi davranır.
 Gerektiğinde biçimlendirilebilir, içine bir şey yükleyip silinebilir ve yeniden adlandırılabilir





KAYNAKÇA :

MEGEP

https:/www.delinetciler.org

Yorumlar

Popüler Yayınlar